Xác định pháp luật điều chỉnh Hợp đồng xây dựng - GS.TS. Đỗ Văn Đại
Trong lĩnh vực xây dựng, hợp đồng xây dựng là công cụ pháp lý quan trọng nhằm xác lập quyền và nghĩa vụ giữa các bên tham gia dự án. Tuy nhiên, để soạn thảo và thực hiện hợp đồng đúng quy định pháp luật, cần xác định rõ các văn bản pháp luật điều chỉnh hợp đồng xây dựng. Theo phân tích của GS.TS Đỗ Văn Đại – chuyên gia đầu ngành về pháp luật dân sự, việc xác định pháp luật điều chỉnh phải dựa trên nguyên tắc ưu tiên luật chuyên ngành và vận dụng luật chung một cách phù hợp.
1. Hợp đồng xây dựng là hợp đồng dân sự đặc thù
Theo Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự. Hợp đồng xây dựng là một loại hợp đồng dân sự, nhưng do có tính chất đặc thù (liên quan đến thiết kế, thi công, giám sát, bảo hành…) nên được điều chỉnh bởi cả luật chung và luật chuyên ngành.
2. Các văn bản pháp luật điều chỉnh hợp đồng xây dựng
a) Bộ luật Dân sự 2015
Là văn bản nền tảng điều chỉnh chung mọi quan hệ hợp đồng dân sự, bao gồm hợp đồng xây dựng. Bộ luật quy định nguyên tắc tự do, tự nguyện thỏa thuận, bình đẳng và tôn trọng thiện chí, trung thực của các bên (Điều 3, Điều 385, Điều 399...).
b) Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020)
Đây là luật chuyên ngành, điều chỉnh toàn bộ hoạt động đầu tư xây dựng, trong đó có quy định riêng về hợp đồng xây dựng (Chương VI). Luật quy định rõ:
-
Các loại hợp đồng xây dựng (tư vấn, thi công, chìa khóa trao tay, EPC...),
-
Nguyên tắc ký kết và quản lý hợp đồng,
-
Trách nhiệm của các bên trong quá trình thực hiện hợp đồng.
c) Nghị định 37/2015/NĐ-CP
Nghị định này hướng dẫn chi tiết nội dung của hợp đồng xây dựng: từ phạm vi công việc, giá hợp đồng, điều kiện thanh toán, tạm ứng, nghiệm thu, xử lý vi phạm, chấm dứt hợp đồng... đến thủ tục ký kết. Đây là cơ sở quan trọng cho cả bên mời thầu và bên nhận thầu khi đàm phán và thực hiện hợp đồng.
3. Quan điểm của GS.TS Đỗ Văn Đại về xác định pháp luật điều chỉnh
GS.TS Đỗ Văn Đại phân tích rằng:
“Khi có luật chuyên ngành thì luật này điều chỉnh trước. Chỉ trong trường hợp không có điều chỉnh cụ thể thì mới áp dụng luật chung.”
Điều này có nghĩa:
-
Luật Xây dựng và Nghị định hướng dẫn là ưu tiên số một để giải quyết các vấn đề trong hợp đồng xây dựng.
-
Không áp dụng Luật thương mại, áp dụng Bộ luật dân sự, khi luật chuyên ngành không có quy định cụ thể hoặc trong các vấn đề về hiệu lực, vô hiệu, trách nhiệm dân sự...
Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của nguyên tắc tự do thỏa thuận trong khuôn khổ pháp luật, đặc biệt trong bối cảnh thực tiễn các loại hợp đồng tổng thầu, EPC, hợp đồng có yếu tố nước ngoài ngày càng phổ biến.
4. Lưu ý thực tiễn khi áp dụng pháp luật điều chỉnh
-
Khi xây dựng hợp đồng, cần xác định đúng loại hợp đồng và các văn bản pháp lý áp dụng, tránh áp dụng sai hoặc bỏ sót quy định bắt buộc.
-
Trong trường hợp có yếu tố nước ngoài, điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận về luật áp dụng có thể được ưu tiên.
-
Việc trích dẫn và lập luận theo hướng của GS.TS Đỗ Văn Đại có giá trị học thuật và thực tiễn cao, đặc biệt trong giải quyết tranh chấp tại tòa án hoặc trọng tài.
_________________________________________
JUSTEPS - PHÁP LÝ DOANH NGHIỆP
Zalo/SĐT: 096 172 2607
Email: info@justepslegal.com
Page: https://web.facebook.com/justepslegal/
Web: https://justepslegal.com/
Bài viết nổi bật
Tuyển tập 36 án lệ về công ước của Liên hợp quốc về Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế CISG - Bộ Công Thương
Tuyển tập gồm 36 án lệ chọn lọc về Công ước Liên hợp quốc về Hợp đồng Mua bán Hàng hóa Quốc tế (CISG), do Bộ Công Thương biên soạn. Tài liệu phân tích các vấn đề then chốt như đề nghị giao kết, vi phạm cơ bản, xác định tính phù hợp hàng hóa, biện pháp khắc phục, tính toán thiệt hại và lãi suất chậm trả, hữu ích cho soạn thảo hợp đồng, xử lý tranh chấp và nghiên cứu pháp lý.
Basic legal English - Hue University
“Basic Legal English” của tác giả Lê Thị Nga, do Nhà xuất bản Đại học Huế ấn hành (2020), là tài liệu học tập chuyên sâu giúp sinh viên luật và người hành nghề tiếp cận tiếng Anh pháp lý một cách hiệu quả.
Legal English Second Edition- Rupert Haigh
“Legal English” (Second Edition) của tác giả Rupert Haigh - giám đốc điều hành của trung tâm ngôn ngữ pháp lý tại London. Đây là một tài liệu hướng dẫn chuyên sâu về ngôn ngữ tiếng Anh trong lĩnh vực pháp lý. Cuốn sách tập trung vào cách sử dụng từ vựng, thuật ngữ, cấu trúc ngữ pháp và phong cách diễn đạt đặc thù của giới luật sư, giúp người học viết, đọc, và giao tiếp hiệu quả hơn trong môi trường pháp luật quốc tế.
Các vấn đề pháp lý và thuế cần lưu ý trong giao dịch mua bán cổ phần/phần vốn góp - Baker Mckenzie
Baker McKenzie là một trong những hãng luật hàng đầu thế giới, nổi tiếng với bề dày kinh nghiệm và sự am hiểu sâu sắc về các vấn đề pháp lý và thuế trong giao dịch kinh doanh quốc tế. Các vấn đề pháp lý và thuế trong giao dịch mua bán cổ phần/phần vốn góp được coi là yếu tố then chốt quyết định thành công của giao dịch.
Pháp luật về sở hữu chéo cổ phần, Đại học Quốc gia TP.HCM, 2019
Sở hữu chéo cổ phần là tình trạng hai doanh nghiệp cùng sở hữu cổ phần của nhau. Hoạt động này được so sánh như một con dao có hai lưỡi, với cả những ưu điểm và khuyết điểm.
Building Contract Claims - David Chappell
Cuốn "Building Contract Claims" cung cấp kiến thức chuyên sâu về cách xác định, chuẩn bị và giải quyết các khiếu nại trong hợp đồng xây dựng. Sách dựa trên nền tảng pháp luật Anh và phân tích các mẫu hợp đồng phổ biến như FIDIC, JCT, NEC. Nội dung phù hợp với nhà thầu, luật sư, kỹ sư và quản lý dự án. Cung cấp ví dụ thực tế và hướng dẫn chi tiết giúp xử lý tranh chấp hiệu quả. Là tài liệu thiết yếu cho những ai làm trong lĩnh vực xây dựng quốc tế.
Các vấn đề pháp lý và kỹ năng soạn thảo Hợp đồng - Luật sư Trương Nhật Quang
“Các vấn đề pháp lý và kỹ năng soạn thảo Hợp đồng” của Luật sư Trương Nhật Quang cung cấp kiến thức thực tiễn về pháp luật hợp đồng tại Việt Nam. Nội dung xoay quanh kỹ năng phân tích, đàm phán và soạn thảo hợp đồng thương mại theo quy định pháp luật Việt Nam.
Cẩm nang Quản trị Công ty (IFC, 2010)
"Cẩm nang Quản trị Công ty 2010" là một tài liệu chuyên sâu được phát hành bởi Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), thành viên của Nhóm Ngân hàng Thế giới, phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam (SSC). Cuốn cẩm nang được xem là tài liệu nền tảng, cung cấp những nguyên tắc và thực tiễn tốt nhất trong quản trị doanh nghiệp dành cho các doanh nghiệp Việt Nam.
The 2025 Corporate Governance Manual
The Corporate Governance Manual 2025 is more than just a reference document—it is a strategic resource that empowers businesses to operate with transparency, integrity, and resilience. Whether you are managing a listed company or building corporate policies, this manual is your go-to guide to meet global governance expectations and drive sustainable growth.
Cẩm nang Quản trị Công ty 2025
"Cẩm nang Quản trị Công ty 2025" là phiên bản cập nhật mới nhất của tài liệu hướng dẫn quản trị doanh nghiệp do Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) phối hợp với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam (SSC) biên soạn và phát hành. Cuốn cẩm nang này kế thừa tinh thần nền tảng từ phiên bản 2010, đồng thời bổ sung và điều chỉnh để phù hợp với bối cảnh pháp lý, thị trường và yêu cầu minh bạch của doanh nghiệp trong thời đại mới.
Bình luận những điểm mới của Luật Doanh nghiệp 2020
Cuốn sách “Bình luận những điểm mới của Luật Doanh nghiệp 2020” do Tạp chí Khoa học – Học viện Tư pháp biên soạn là ấn phẩm học thuật có giá trị cao, cung cấp cái nhìn toàn diện và chuyên sâu về những thay đổi quan trọng trong Luật Doanh nghiệp 2020.
Tổng hợp 81 vướng mắc về thuế của Doanh nghiệp 2024
Hội nghị đối thoại với người nộp thuế tại 5 tỉnh, thành phố phía nam năm 2024 do Tổng cục thuế tổ chức với các doanh nghiệp, từ đó tổng hợp thành 81 vướng mắc chính.
Global Private M&A Guide 2020
With cross-border private M&A on the rise, having a reliable, well-structured legal reference is essential. The Global Private M&A Guide 2020 by Baker McKenzie equips investors and legal professionals with the clarity, confidence, and comparative insights needed to navigate private M&A transactions successfully in today’s global marketplace.
18 Quy luật bất biến phát triển danh tiếng thương hiệu Công ty (Tác giả: RONALD J. ALSOP)
"18 Quy luật bất biến phát triển danh tiếng thương hiệu công ty" là một tác phẩm kinh điển của Ronald J. Alsop. Cuốn sách mang đến cái nhìn toàn diện, thực tế và giàu tính chiến lược về cách doanh nghiệp có thể xây dựng và bảo vệ danh tiếng của mình – một tài sản vô hình nhưng có giá trị sống còn.
Hướng dẫn đọc và phân tích báo cáo tài chính - Govalue
"Hướng dẫn đọc và phân tích báo cáo tài chính", GoValue mang đến một tài liệu chất lượng – thực tế – dễ tiếp cận, giúp bạn xây dựng nền tảng tư duy tài chính vững chắc, sẵn sàng bước vào thị trường với sự tự tin và chiến lược rõ ràng.
Cẩm nang thực hiện Bộ luật lao động 2019 tại Doanh Nghiệp - VCCI
"Cẩm nang thực hiện Bộ luật Lao động 2019 tại Doanh nghiệp" là tài liệu mang tính ứng dụng cao, được trình bày rõ ràng, có ví dụ thực tế, tình huống minh họa và hướng dẫn chi tiết, giúp bộ phận nhân sự – pháp chế doanh nghiệp triển khai đúng quy định, tránh rủi ro pháp lý trong quan hệ lao động.
Chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu theo pháp luật Việt Nam - Nguyễn Thanh Tùng, Luận án tiến sĩ Luật học
Luận án tiến sĩ luật học với đề tài “Chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu theo pháp luật Việt Nam” do NCS. Nguyễn Thanh Tùng thực hiện là công trình nghiên cứu chuyên sâu về cơ chế pháp lý điều chỉnh hoạt động cấp phép và chuyển giao quyền sử dụng nhãn hiệu – một lĩnh vực đang ngày càng quan trọng trong bối cảnh phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế.
Giải quyết tranh chấp hợp đồng những điều Doanh nhân cần biết
Ấn phẩm “Giải quyết tranh chấp hợp đồng – Những điều doanh nhân cần biết” (VIAC 2024) hướng dẫn cách phòng ngừa và xử lý tranh chấp hợp đồng hiệu quả bằng trọng tài, hòa giải thương mại, tòa án.
Hợp đồng vô hiệu và hậu quả pháp lý của Hợp đồng vô hiệu - Kỷ yếu hội thảo khoa học Trường Đại học Luật Hà Nội
Chương trình hội thảo “Hợp Đồng Vô Hiệu và Hậu Quả Pháp Lý của Hợp Đồng Vô Hiệu” được thiết kế theo hướng tích hợp các luận điểm lý luận và thực tiễn, nhằm tạo ra một không gian học thuật giao lưu và chia sẻ kiến thức. Đây cũng là dịp để các bên liên quan cùng nhau thảo luận, đóng góp ý kiến xây dựng những kiến nghị hữu ích cho hệ thống pháp luật Việt Nam, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và xử lý các vấn đề phát sinh từ hợp đồng vô hiệu.
The ICC Model International Sale Contract
Tìm hiểu nội dung chính của Hợp đồng mẫu ICC – công cụ chuẩn mực cho giao dịch mua bán quốc tế hàng hóa.
Công ước của Liên hợp quốc về Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế (Công ước viên năm 1980)
Tìm hiểu Công ước Viên 1980 (CISG) – khung pháp lý toàn cầu điều chỉnh hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, được hơn 90 quốc gia tham gia.
101 Câu hỏi đáp về Công ước của liên hợp quốc về Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế (CISG)
“101 Câu hỏi đáp về Công ước của Liên Hợp Quốc về Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế (CISG)” là tài liệu chuyên sâu, giải thích một cách dễ hiểu và thực tiễn các quy định của Công ước Viên 1980 – văn bản pháp lý nền tảng điều chỉnh hợp đồng thương mại quốc tế
Textbook on International Trade and Business Law - HaNoi Law University
Textbook on International Trade and Business Law cung cấp nền tảng toàn diện về luật thương mại và kinh doanh quốc tế cho sinh viên và luật sư.
Xác định pháp luật điều chỉnh Hợp đồng xây dựng - GS.TS. Đỗ Văn Đại
Bài viết phân tích cách xác định pháp luật điều chỉnh hợp đồng xây dựng theo quan điểm của GS.TS Đỗ Văn Đại, dựa trên Bộ luật Dân sự 2015, Luật Xây dựng 2014 và Nghị định 37/2015/NĐ-CP.
Hợp đồng mua bán căn hộ chung cư theo pháp luật Việt Nam từ thực tiễn thành phố Hồ Chí Minh - Hà Hải Luận án Tiến sĩ Luật học
Khám phá luận án Tiến sĩ của Hà Hải về hợp đồng mua bán căn hộ chung cư tại TP.HCM: phân tích pháp luật hiện hành, thực tiễn áp dụng và giải pháp hoàn thiện.
Phạt vi phạm trong Hợp đồng xây dựng - LS. Trương Nhật Quang, TS. Phạm Hoài Huấn
Tìm hiểu pháp luật điều chỉnh hợp đồng xây dựng theo BLDS 2015, Luật Xây dựng và Luật Thương mại. Giải quyết mâu thuẫn pháp lý khi áp dụng mức phạt vi phạm.